YABANCILAR İÇİN HAZIRLANAN TÜRKÇE ÖĞRETİM KİTAPLARINDA KULLANILAN ÜNLEMLERİN KATEGORİLERE VE SEVİYELERE GÖRE İNCELENMESİ

Authors : Dilek CERAN, Aylin ATEŞLİ

Pages : 43-66

Doi:10.31455/asya.1114540

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2022-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmanın amacı, Türkçe Sözlük’te tespit edilip bir sınıflamaya tabi tutulan ünlemlerin yabancılara Türkçe öğretim setlerindeki kullanımlarını incelemektir. Çalışmaya esas olan materyaller; İstanbul yabancılara Türkçe A1, A2, B1, B2 ve C1/+ seviyelerindeki ders kitapları, İstanbul yabancılara Türkçe A1, A2, B1, B2 ve C1/+ seviyelerindeki çalışma kitapları ve İstanbul yabancılara Türkçe A1, A2, B1, B2 ve C1/+ seviyelerindeki dinleme metinleridir. Bu çalışma için öncelikle Araştırmacılar tarafından güncel Türkçe Sözlük taranarak ünlem havuzu oluşturulmuştur. Havuzda yer alan 235 ünlem kategorize edilmiştir. Çalışma materyallerinde tespit edilen ünlemler, bu kategoriler bağlamında incelenmiştir. Araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen verilere göre İstanbul Yabancılara Türkçe Öğretim Seti’nde ünlem havuzunda bulunan 235 ünlemden 61’i kullanılmıştır. 61 ünlemden 24’ü “Seslenme Ünlemleri” kategorisinde, 5’i “Kullanıldığında Bir Söze Karşılık Gelen Ünlemler” kategorisinde, 17’si “Duygu Ünlemleri” kategorisinde, 7’si “Kendi Başına Bir Söz Olarak Kullanılan Ünlemler” kategorisinde ve 8’i “Bazı Anlamları Karşılamak İçin Kullanılan Ünlemler” kategorisinde yer almaktadır. Kategorize edilen ünlemler; ders kitaplarında, çalışma kitaplarında ve dinleme metinlerinde olmak üzere ayrı ayrı tablolar hâlinde sunulmuştur. Oluşturulan ünlem havuzuna göre ders kitaplarına, çalışma kitaplarına ve dinleme metinlerine bazı ünlemlerin eklenebileceği tespit edilmiş; bu konuda örnekler verilmiştir. Kullanılan ünlemlerin sayısının artması, yabancıların iletişim esnasında problem yaşamalarının önlenmesi ve yabancıların temel söz varlıklarının geliştirilmesi için önemlidir.
Keywords : Yabancılara Türkçe Öğretimi, Ünlemler, İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Seti