Environmental Awareness And Recycling In Street Economy

Authors : Osman SİRKECİ, Kamuran ELBEYOĞLU

Pages : 19-26

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2019-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Çevre insanların, hayvanların ve bitkilerin birlikte var olduğu ve birbirini etkilediği bir ortam olarak tanımlanabilir. Hayvanlar ve bitkilerle ortak olarak paylaştığımız bu dünyada kendinin ve içinde yaşadığı çevrenin farkında olan tek varlık olarak insan, aynı zamanda içinde yaşadığı dünyayı en fazla kirleten ve kaynaklarını sanki sonsuzmuş gibi kullanan tek varlıktır. İnsanın kendinin ve içinde yaşadığı evrenin farkında olan bir varlık olması aynı zamanda çevre bilinci ve sorumluluğu kavramlarının da temellendiği yerdir. Çevre bilinci çevre bilgisiyle birlikte çevre sorunlarından kaynaklanan korkular, kızgınlıklar, huzursuzluklar, değer yargıları ve çevre sorunlarının çözümüne hazır bulunuşluk gibi kişilerin çevreye yararlı davranışlara karşı gösterdikleri olumlu veya olumsuz tavır ve düşüncelerin hepsini kapsar. Çevre bilinci ve geri dönüşümcülük sokak ekonomisinin ayrılmaz bir parçasıdır. Sokak ekonomisi ortaya çıkışı itibariyle nasıl ki serbest piyasa ekonomisinin başarısızlıklarında ve dışsallıklarında yaşama şansı bulduysa burada filizlendi büyüdüyse çevre kirliliği de piyasa ekonomisinin kapitalizmin hatta başka bir değişle vahşi kapitalizmin bireysel çıkarları uğruna maksimal karları uğruna çevreyi kirletmesidir.  Sokak ekonomisi serbest piyasa ekonomisinin sermaye birikimciliği esasıyla yürütülen kapitalizmin başarısızlıklarında, dışsallıklarında ve üçüncü olarak çevre tahribatında gelişmektedir. işsizlik ve dar gelirlerle sadece kıt kanaat boğaz tokluğuna çalışmaya razı olan milyonlarca insan yeryüzünün metropollerinin sokaklarını, çöp bidonlarını ve hatta sahillerini, plajlarını ya gönüllü olarak ya da geri dönüşümcülük sektöründe çalışanlarda olduğu gibi sokaklara terk edilen milyarlarca dolarlık atık değeri her türlü riske rağmen—hastalık, sosyal güvencesizlik,   şiddet, yeraltı kanunlarına tabi olma, mafyayla mücadele koşullarında, buna bir de ilaveten sokaklarda yürütülen faaliyetlerin hukuken yasak ilan edilmesi nedeniyle zabıtaya karşı da direnerek ve mücadele ederek –sokaklarımızı temizleme mücadelesini sürdürmektedirler. Aslında sokaklarda geri dönüşüm işçisi, geri dönüşümcüler, atık toplayıcılar, kağıt toplayıcılar isimleriyle adlandırılan ülkemizde 500 bin, dünyada 200 milyona yakın insanın atıklardan ve çöplerden bulduklarıyla geçimlerini temin ettikleri tahmin edilmektedir. Bu küme aslında doğrudan doğruya bilinçli bir yaklaşımla, yani çevre bilinci ile hareket etmemelerine rağmen dolaylı olarak gayri iradi bir şekilde çevre kirliliğine ve çevre sorunlarına çare üretmektedirler. Eğer araştırmacılar, politika yapıcılar, akademisyenler olayı doğru algılayıp doğru analiz ederse ve senteze ulaşabilirse sokaklarda kendiliğinden ve gönüllü olarak, atıkları yeniden katma değere dönüştüren bu kümeyi çevre gönüllüleri olarak kazanabilirler ve çevre sorunlarının çözümünde önemli aktörler olarak kent yaşamına entegre edebilirler.
Keywords : sokak ekonomisi, çevre, çevre bilinci